Wat is een geveltuin?
Een geveltuin is een tuin aan de voet van een gevel, meestal aan de voorgevel. Deze tuinen kunnen klein of groot zijn, eenvoudig of complex, en kunnen worden aangelegd met een verscheidenheid aan planten en materialen.
Waarom een geveltuin? Wat zijn de voordelen van een geveltuin?
Het aanleggen van geveltuinen kan een belangrijke bijdrage leveren aan het verbeteren van de leefbaarheid en het welzijn van mensen in de directe leefomgeving. Ook de volgende voordelen komen we vaak tegen: verbeterde luchtkwaliteit, verbetering van de biodiversiteit, verkoeling en het vasthouden van regenwater.
De voordelen van geveltuinen op een rijtje:
-
- Verfraaiing van de omgeving
- Verbetering van de luchtkwaliteit
- Verkoeling van de omgeving
- Beter waterbeheer
- Bijdrage aan de biodiversiteit
- Stressvermindering
- Duurzaamheid en CO2 opname
- Bevordering van de sociale cohesie
Geveltuin Inspiratie & Ideeën.
Er zijn veel verschillende manieren om een geveltuin te ontwerpen, en de mogelijkheden zijn vaak eindeloos. Een voor ons populaire benadering is het creëren van een verticale tuin, met behulp van klimplanten of plantenbakken aan de muur.
Een andere mogelijkheid is om een tuin aan te leggen met elementen van hergebruikte materialen, zoals bloembakken of een hekwerk. Veel mensen kiezen er ook voor om een tuin aan te leggen die is ontworpen om dieren of insecten te ondersteunen, zoals vogels, vlinders, egels en bijen.
Regels en voorschriften voor het aanleggen van een geveltuin.
Voordat je begint met het aanleggen van een geveltuin, is het belangrijk om bij je gemeente na te gaan of er regels of voorschriften zijn die je moet volgen. Afhankelijk van waar je woont, kunnen er beperkingen zijn voor de grootte of locatie van je tuin, of eisen voor bepaalde soorten planten of materialen.
In sommige gebieden kan het nodig zijn om een vergunning aan te vragen voordat u een geveltuin aanlegt. Dit geldt vooral als u van plan bent aanzienlijke veranderingen aan de buitenkant van je huis aan te brengen. In de meeste gemeenten geldt dat je minimaal één tegel vanuit de gevel mag verwijderen en op de zijkant mag terugplaatsen als opsluitband. De voorwaarde is wel dat je zelf verantwoordelijk bent voor het onderhoud van de tuin.
Hoe maak en ontwerp je een geveltuin?
Het creëren en ontwerpen van een geveltuin kan een leuke en lonende ervaring zijn, maar het kan ook een beetje overweldigend zijn als je niet weet waar je moet beginnen. Hier volgen enkele stappen om je op weg te helpen:
- Bepaal de grootte en locatie van je tuin. Houd rekening met de beschikbare ruimte en de hoeveelheid zonlicht en schaduw die je tuin krijgt.
- Kies je planten. Denk na over de soorten planten die goed gedijen in de omgeving van je tuin en over de kleuren en texturen die passen bij het exterieur van je huis.
- Kies de juiste grond. Afhankelijk van de beplanting die je kiest, kies je ook de juiste grond. Graaf het plantvak minimaal 50cm uit zodat je voldoende grond kan plaatsen voor de wortels van de beplanting.
- Plan de indeling van je tuin. Denk na over de plaatsing van je planten en eventuele voorzieningen zoals stapstenen of zitjes.
- Leg je tuin aan. Zorg ervoor dat je alle regels en voorschriften volgt die gelden in jouw woongebied, vraag subsidie aan, laat je inspireren door de vele online tips en inspiraties en natuurlijk ga de hoogte in!
Welke planten zijn geschikt voor een geveltuin?
Bij het kiezen van planten voor je geveltuin is het belangrijk rekening te houden met de hoeveelheid zonlicht en schaduw die je tuin krijgt, en met het algemene klimaat, zoals bijvoorbeeld de mate van humiditeit en warmte in jouw omgeving.
Enkele geschikte planten voor geveltuin zijn:
- Vrouwenmantel (Alchemilla mollis)
- Lavendel (Lavandula angustifolia)
- Ooievaarsbek (Garanium Rozanne)
- Salie (Salvia officinalis)
- Prachtklokje (Campanula persicifolia)
- Vingerhoedskruid (Digitalis purpurea)
Welke groenblijvende planten voor een geveltuin?
- Laurierkers (Prunus laurocerasus)
- Garanium (Macrorrhizum)
- Japanse Kardinaalsmuts (Euonymus japonicus)
- Druifheide (Leucothoe)
- Japanse Zegge (Carex morrowii)
- Kleine leeuwenbek (Chaenorhinum origanifolium)
Welke klimplanten voor een geveltuin?
- Passiebloem (Passiflora)
- Druif (Vitis)
- Kiwiplant (Actinidia deliciosa)
- Klim of Stokrozen (Rosa ‘New Dawn)
- Kamperfoelie (Lonicera periclymenum)
- Blauwe regen (Wisteria sinensis)
- Clematis (Clematis armandii)
Een geveltuin pakket of subsidie aanvragen.
In flink wat gemeente zijn er regelingen voor een geveltuin subsidie en soms zelf voor een geveltuin pakket. Ben je geïnteresseerd in het aanleggen van een geveltuintje dan is het slim om even op de website van jouw specifieke gemeente, dorp of stad te kijken. Veelal bieden ze programma’s aan om huiseigenaren te helpen meer groene ruimten te creëren. De pakketten zelf omvatten vaak materialen en planten, ook begeleiding bij het ontwerpen en aanleggen van een duurzame groene tuin.
Geveltuinen in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht.
Geveltuinen worden steeds populairder in steden over de hele wereld, waaronder Amsterdam, Rotterdam en Utrecht. Hier een kort aantal voorbeelden van initiatieven die in de grotere steden van ons land zijn ontstaan.
In Amsterdam, bijvoorbeeld, biedt de gemeente een subsidie voor geveltuinen om bewoners aan te moedigen groene ruimtes op hun eigendommen te creëren. Kijk voor meer informatie op de site van Amsterdam Rainproof.
In Rotterdam werkt een groep met de naam Rotterdams WeerWoord aan meer groen op de daken van de stad, waaronder geveltuinen. De gemeente Rotterdam draagt bij met geld voor de aanleg en onderhoud van geveltuinen maar ook de aanschaf van regentonnen via de stichting Opzomer mee.
Ook in Utrecht is het initiatievenfonds beschikbaar om samen met de buren een geveltuin aan te leggen. Zo kun je bijvoorbeeld een aanhanger of bakfiets lenen met een geveltuin pakket.
Tips voor geveltuinen op elke locatie.
De richting en ligging van je geveltuin kan van grote invloed zijn op de soorten planten. Als je tuin op het noorden ligt, is het bijvoorbeeld belangrijk om planten te kiezen die goed in de schaduw kunnen groeien. Als je tuin op het zuiden ligt, wil je juist planten kiezen die warmte en zonlicht kunnen verdragen. Maak het plantvak in beide gevallen diep genoeg dat de aarde water kan opslaan en te veel water goed kan afvoeren.
Hier volgen enkele tips voor het aanleggen van een geveltuin op basis van de richting waarin hij ligt:
Geveltuin op het noorden
- Kies planten die schaduw kunnen verdragen
- Overweeg het gebruik van planten met bonte bladeren of interessante texturen.
- Gebruik lichtgekleurde materialen om zoveel mogelijk licht in de tuin te weerkaatsen.
Geveltuin op het westen
- Kies planten die hitte en middagzon kunnen verdragen.
- Overweeg het gebruik van planten met zilverachtige of grijze bladeren om het zonlicht te reflecteren.
- Gebruik materialen die de tuin tijdens het heetste deel van de dag in de schaduw kunnen zetten.
Geveltuin op het zuiden
- Kies planten die hitte en volle zon kunnen verdragen.
- Overweeg het gebruik van planten met felle, gedurfde kleuren.
- Gebruik materialen die de tuin op het heetst van de dag in de schaduw kunnen zetten.
Oostelijke geveltuin
- Kies planten die ochtendzon en middagschaduw kunnen verdragen.
- Overweeg het gebruik van planten met delicate bloemen of bladeren die kunnen profiteren van de ochtendzon.
- Gebruik materialen die de tuin tijdens het heetst van de dag in de schaduw kunnen zetten.
Voorbeelden van mooie geveltuintjes.
Er zijn veel mooie geveltuinen die het noemen waard zijn. Onze favorieten kan je vinden in de Afrikaanderwijk in Rotterdam (de tuin van de wijk) en Amsterdamsde voorbeelden zoals de “fraaiste groene gevel verkiezing” van Natuur&Milieuteam Zuid.
Conclusie.
Een geveltuin kan een prachtige aanvulling zijn op de buitenkant van je huis, met een reeks voordelen van verbeterde luchtkwaliteit tot groene trottoirs. Door de regels en voorschriften in je buurt te volgen, de juiste planten en materialen te kiezen en je tuin met zorg te ontwerpen, kunt u een mooie en functionele ruimte creëren waar u nog jaren van kunt genieten.
Tips en antwoorden op de meest gestelde vragen van onze tuinman.
